Nhà tù Hỏa Lò là một nhà tù do thực dân Pháp xây dựng năm 1896 trên khu đất xưa thuộc làng Hoả Lò, nay được biết đến là phố Hoả Lò. Đây cũng là căn nhà duy nhất nằm trên con phố thuộc quận Hoàn Kiếm này. Nhà tù Hỏa Lò từng là nơi giam giữ rất nhiều nhà cách mạng lớn của Việt Nam trong cuộc chiến tranh chống Thực dân Pháp và là nơi giam giữ những phi công địch bị bắn hạ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Với tính chất là nhà giam, nhà pháp lý, nhà trừng giới, nhà tù Hỏa Lò được thực dân Pháp trang bị hết sức tối tân với các công cụ dùng cho các hình phạt nặng nề và hiểm độc nhất với tù nhân, đặc biệt các tù nhân là những chiến sĩ yêu nước và cách mạng Việt Nam. Nơi đây từng giam phần đông là tù phạm chính trị, những người ái quốc chống lại chính quyền thực dân Pháp và số ít là tù thường phạm và tù ngoại kiều. Tại đây, nhà cầm quyền thực dân cho áp dụng một chế độ nhà tù hà khắc, dùng mọi thủ đoạn cực hình tra tấn, đánh đập dã man và giam cầm hàng vạn lượt chiến sĩ yêu nước và các nhà cách mạng Việt Nam. Nhiều nhà cách mạng đã phải hy sinh, nhưng ý chí cách mạng và tinh thần yêu nước không hề khuất phục. Họ đã biến nhà tù thành trường học, nơi giác ngộ tuyên truyền đường lối cách mạng của Đảng.
Từ sau ngày hoà bình lập lại (10/10/1954), Hỏa Lò là nhà tù của chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà tù được đổi tên là “Trại giam phạm nhân Hà Nội” và giao cho Ủy ban Quân quản Hà Nội, trực thuộc quyền quản lý của Công an thành phố. Trong thời kỳ những năm 1964 đến năm 1973 của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, đây là nơi giam giữ những phi công Mỹ còn sống cho đến sau Hiệp định Paris 1973. Các tù binh phi công Mỹ gọi ngục Hỏa Lò là "Hanoi Hilton". Trong các tù binh Mỹ bị bắt, nổi tiếng nhất sau này là Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ John McCain.
Nhà tù Hỏa Lò vừa là minh chứng về sự hy sinh, chịu đựng gian khổ, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất trước kẻ thù của các chiến sĩ cách mạng Việt Nam, vừa là bản án tố cáo chế độ nhà tù man rợ của chế độ thực dân Pháp trong thời kỳ đô hộ ở Việt Nam.
Hiện nay, di tích nhà tù Hỏa Lò đã trở thành “Địa chỉ đỏ”, nơi giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng tới mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ của Thủ đô và cả nước; nơi thu hút đông khách trong nước và quốc tế đến tham quan, nghiên cứu và học tập. Đặc biệt, với sức mạnh của truyền thông và mạng xã hội, càng ngày càng có nhiều bạn trẻ quan tâm đến di tích lịch sử này, dành thời gian đến tham quan, tìm hiểu lịch sử nước nhà cũng như bày tỏ thái độ trân trọng, biết ơn với thế hệ cha ông đã hi sinh cho nền độc lập dân tộc.
Còn bạn, bạn đã đi "tù" chưa?
Nguồn ảnh: hoalo.vn, vntrip.vn
---------------------------------
VĂN PHÒNG ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
Phòng 506, nhà Hành chính Hiệu bộ, 136 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội
vp.doan@hnue.edu.vn
____________________________
Thực hiện: Đội Truyền thông Đoàn Thanh niên - HNUE Youth Media
truyenthongdtn@hnue.edu.vn
0866180302